کتابستان

52.250 تومان ---

کتاب "آدم سازی در روانشناسی خانواده" نوشته‌‌ی "ویریجینا ستیر"، توسط "دکتر بهروز بیرشک" ترجمه شده و در سال ۱۳۸۸ در تهران به چاپ رسیده است.
در دهه ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۰ "روانکاوی فروید" تسلط عمده‌‌ای بر افکار بالینی "ستیر" داشت و از اولین درمانگرانی بود که قدم به میدان گذاشت و کار با کل خانواده را آغاز کرد و در این راه، به بالاترین درجه‌‌ی توفیق نائل شد.

این کتاب شامل فصل‌‌ها و قسمت‌‌های مختلفی از جمله: خانواده شما شبیه چیست؟، ارزش خود، ارتباط، الگوهای ارتبالطی، بازی‌‌های ارتباطی، قواعد زندگی، نظام‌‌ها، نقشه خانوادگی، خانواده ویژه، طرح شما روی آدم سازی، مهندسی خانواده، خانواده توسعه یافته، خانواده در اجتماع بزرگتر، خانواده آینده و... می‌‌باشند.

مطالب ذیل، خلاصه‌‌ای از فصل "ارتباط" این کتاب است.

ارتباط:
دیدگاه "ستیر" درباره خانواده، انسانگرایانه است و به دنبال روابط و الگوهایی تعاملی و ارتباطی اعضای خانواده است. در این فصل، اینگونه برداشت کردم که اعضای خانواده اگر هم مستقیماً با هم وارد صحبت و بحث نشوند، ولی از طریق رفتار و اعمال و حرکات غیرکلامی، منظور خود را به همدیگر خواهند فهماند و اگر خانواده، جوی آرام و صمیمی و راحت در خانه مهیا کنند، ارتباطات سریع‌‌تر و پنهان‌‌کاری‌‌ها نیز کمتر می‌‌شود و صمیمیت بین آنها افزایش پیدا می‌‌کند و اعضای خانواده، احساس آرامش و رضایت، هم از اینکه عضو این خانواده هستند و هم از اینکه محیطی امن و خوب برای ابراز وجود؛ و در صورتی که برعکس این اتفاق بیفتد، یعنی جوی بر خانه حاکم باشد که اعضای خانواده آرزو می‌‌کنند که "ای کاش عضو این خانواده نبودند تا حداقل احساس آرامش و اطمینان خاطر بکنند و استرس و اضطراب و دلهره نداشته باشند!"
حتی اگر هم در این خانه با این ویژگی‌‌ها باشند، رضایت ندارند و احساس خوشایندی نخواهند داشت و این ناخوشایندی را با رفتار و سکنات خود نشان می‌‌دهند.
هر حرکت و عملی در خانواده، معنا و مفهوم دارد. ما که موجوداتی اجتماعی هستیم، نیاز به این ارتباط و ارتباط برقرار کردن داریم. درواقع با این ارتباط، زنده هستیم و نیازهای خود را برآورده می‌‌کنیم.

در این فصل کلاً "ستیر" بر الگوهای ارتباطی و اینکه اعضای خانواده باید با هم ارتباط داشته باشند، و انواع ارتباط را نیز آورده است.
پس تاکید نویسنده این بوده که در خانواده باید بین اعضا، یک رابطه حسنه خوبی باشد، تا اعضا از بودن در خانه، احساس شادی و خوبی داشته باشند.
این ارتباط، اجزائی دارد که باید رعایت شود که شامل صحبت کردن و گوش دادن است. مثلا گوش کردن به کسی که در حال صحبت کردن است، خواهد فهمید و احساس می‌‌کنند کسی هست تا به او اهمیت بدهد و با او همدلی و همراهی کند و در نتیجه، او نیز به درددل‌‌ها و صحبت‌‌های بقیه اعضا در خانه اهمیت خواهد گذاشت و برایشان وقت در نظر می‌‌گیرد.
ستیر در این فصل آورده است که آدم‌‌ها صدای خود را نمی‌‌شنوند؛ اگر واقعا می‌‌شنیدند، می‌‌توانستند آن را تغییر دهند؛ اما صدایی را می‌‌شنوند که قصد داشتنِ آن را دارند (به نقل از ستیر، ۱۳۸۴،۵۳).

انسانها با تمام وجودشان (جسمی، روحی، اعتقادات و ارزش‌‌هایش ارتباط برقرار می‌‌کنند؛ پس کوچکترین رفتارش، معنایی در آن نهفته است. مثلا اگر احساس ناراحتی و یا مشکلی در هیجاناتش بکند، بر جسم او نیز اثر خواهد داشت.
و همچنین در "خانواده" از اصطلاح "دیگ" استفاده کرده است که مربوط به هیجانات و اوضاع هر یک از اعضای خانواده است که هر موقع دیگِ یکی از اعضا پر بود، به معنی آن است که الان اوضاع خوب است و احساس خوب و خوشایندی دارد؛ و برعکس، اگر دیگش خالی است، یعنی اوضاع اصلا خوب نیست و به قول معروف، نمی‌‌توان به او نزدیک شد و این دیگ، نشان‌‌دهنده ارزشی که برای خود قائل است را نشان می‌‌دهد.

در مورد الگوهای ارتباطی نیز به انواع این الگوها اشاره کرده که شامل: فرد "سازشگر"، "سرزنشگر"، "حسابگر"، و "گیج" هستند.

مثلا "فرد سازشگر" همیشه خود را موافق با دیگران می‌‌بیند، برای جلب توجه کردن و گرفتن محبت از آنها و سرکوب و انکار کردن احساسات و هیجانات خود، صرفا برای اینکه دیگران ناراحت نشوند و او را طرد نکنند.‌

نتیجه گیری:
از خواندن این کتاب به اینجا رسیدم که "ستیر" خیلی به روابط و الگوهای ارتباطی، بخصوص در خانواده و اعضای آن اهمیت می‌‌دهد و واقعا قابل توجه است؛ چون خانه، اولین مکان برای اجتماعی شدن است و اگر افراد در یک خانواده خوب با روابط درست و مناسب زندگی کنند، این الگوهای رفتاری مناسب را یاد خواهند گرفت و آن را در جامعه بروز خواهند داد.